Les gueules cassées

Irène Gérard en Michiel de Jaeger

Les Gueules Cassées

Bart, Dirk Soete, Dirk Geffers, Mienolin Famke, Famke, Honoré, Muriel, Mina, Hildegarde, Andy, Julia, Leni, Mauritz, Ignace, T. Hilde, Benoît, Pierre, Dave, Amber, Els, Ellen, Ricardo, Kai, Lieve, Isabelle, Luc, Manon et Les Gueules Cassées

In 2020 startten Irène Gérard en Michiel de Jaeger in kunstatelier La “S” Grand Atelier in Vielsalm met een coproductie als reactie op het dreigende covid-isolement. Gérard creëerde al langer portretten van getormenteerde gezichten in de vorm van schijnbaar abstracte landschappen. Les Gueules Cassées of ‘kapotte smoelen’ verwijst naar de ernstige verminkingen in het gelaat van verwonde soldaten. Op basis van de cadavre exquis techniek, waarbij de ene kunstenaar verder gaat waar de ander ophoudt, bewerken Gérard en De Jaeger in dit project samen prenten van zowel soldaten als van iedereen die meewerkte aan de CRIP expo ter gelegenheid van 20 jaar Wit.h. Dit resulteerde opnieuw in portretten van vervormde gezichten en lichamen.

reactie op het dreigende covid-isolement

Tijdens de eerste lockdown in 2020 bedenkt kunstenaar Michiel De Jaeger, samen met Irène Gerard, een artistiek spel. Als ‘animateur’ vergezelt Michiel kunstenares Irène in La S Grand Atelier in Vielsalm.

Om, in weerwil van de dreigende isolatie, een productieve uitwisseling in stand te houden, passen ze een aparte artistieke methode toe. Daarbij wordt het ‘cadavre exquis’ als voorbeeld gebruikt. Het is een speelse manier van werken, ontleend aan de surrealisten, die bewust de controle over de creatie van hun werken wilden opgeven.

In oorsprong is het een spel met gevouwen papier waarbij verschillende personen een zin of een tekening samenstellen zonder dat een van hen rekening kan houden met de vorige actie.

Het ‘cadavre exquis’ vormt het zaadje van hun gezamenlijk werk en traject onder de noemer ‘les gueules cassées’. Tijdens dit proces borrelen als vanzelf allerlei ideeën op.

Zo grepen ze op hun pad het thema van ‘Les gueules cassées’ aan. ‘De kapotte smoelen’ verwijst naar een term die in Frankrijk in de Eerste Wereldoorlog ontstond en werd gebruikt voor soldaten die ernstig verminkt waren geraakt aan het gelaat. Ze werden niet als oorlogsinvaliden erkend en kregen in eerste instantie geen steun van de overheden. Ware exclusie dus.

De werken van Irène doen denken aan deze verminkte personen. Haar figuren houden ergens het midden tussen gedeconstrueerde composities en verwrongen, ontmenselijkte figuren. Ondanks de wrange vergelijking met de ‘gueules cassés’ loopt Irène blijmoedig haar weg en verheft bezield haar stem.

Na een residentie in Atelier Goldstein in Frankfurt in september laatstleden zette het duo dit spel van tekeningen doorgeven (dit spel van deconstrueren) voort. Hun werkwijze en samenwerking belichaamt de idee van het openbreken van de opgelegde, perfecte vorm om die dan op een nieuwe, andere manier samen te stellen. Zo willen ze elkaar verder uitdagen. En momenteel doen ze dat via collage op middelgroot formaat. Daarin onderzoeken ze hoe ze zich tot elkander verhouden, hoe identiteiten kunnen verzoenen.

Tijdens dit proces borrelen als vanzelf allerlei ideeën op.