Literatuurlijst

Begin maart 2007 verscheen bij Uitgeverij DAMON Das Narrenschiff/Het Narrenschip van Sebastian Brant. Dit werk, waarvan de eerste druk in 1494 verscheen, heeft gedurende honderden jaren grote invloed gehad binnen de Europese cultuur. Erasmus’ Lof der Zotheid werd er in meerdere opzichten door beïnvloed. Brant verwerkt zijn kennis en principes tot een moralistisch betoog, doordrongen van een satirische (zelf-)spot. Voor die tijd is de populariserende inslag opvallend: zijn bloemlezing van het algemeen menselijke verschijnsel van de dwaasheid is niet in het Latijn maar in het Hochdeutsch.
Uitgeverij Damon Vof: 9789055738021

Niets is vandaag de dag moeilijker dan nietsdoen. Maar in een wereld waarin we er alleen maar toe doen als we ‘aan’ staan, is nietsdoen misschien wel de belangrijkste vorm van verzet. Jenny Odell schreef een kritiek op de kapitalistische krachten die om onze aandacht strijden. We gaan anders denken over productiviteit, krijgen opnieuw verbinding met onze omgeving en ontdekken weer betekenisvolle vormen van geluk en echte aandacht.

©Jenny Odell ‘How to Do Nothing; Resisting the Attention Economy’ Melville House Publishing (VS) © Menno Grootveld, p/a Uitgeverij Ten Have Utrecht ISBN 978 90 259 0765 5

In haar nieuwe boek gaat Sandra Trienekens in op de vraag hoe we tot een genuanceerder begrip van participatieve kunst komen, en daarmee ook tot een effectievere kritiek op en betere ontwikkelingskansen voor deze kunstvorm. Het is daarmee een perfecte introductie voor iedereen die deze kunstvorm wil bestuderen. Ook is het boek van Sandra Trienekens uitermate geschikt voor gebruik in het onderwijs.

©Sandra Trienekens en V2_Publishing, Rotterdam 2020 ISBN 978-90-828935-2-6

Zodra er een “verwarde man’ in het nieuws opduikt staat er een leger aan journalisten en deskundigen klaar om hem psychologisch te duiden. Maar gaat het de tv-psychologen en -psychiaters eigenlijk om de verwarde, of om de “gewone man’? Ik ben toch niet gek?! Waar komt de angst voor het abnormale en irrationele vandaan? Vrezen we de ander, of worden we onzeker over hoe normaal we zelf eigenlijk zijn?In Geschiedenis van de waanzin (1961) wijst de Franse filosoof Michel Foucault de zeventiende en achttiende eeuw aan als het begin van de systematische bestudering van de waanzin. Het denken over de mens wordt een denken in termen van aandoeningen. Steeds meer gedrag krijgt een pathologisch etiket. Want zodra gekte een naam heeft, is het weer gewoon. Paul Verhaeghe meent dat we ons niet gek moeten laten maken door deze pathologiserende trend en herschrijft onze geschiedenis van de waanzin.
De Bezige Bij | Nederlands | Aantal pagina’s: 136 | ISBN13: 9789403117515

In Macht en onmacht verkent Tinneke Beeckman de oorzaken van deze maatschappelijke vertwijfeling. Op erudiete wijze beschrijft ze hoe de commotie rond de aanslag in Parijs aantoont dat verlichtingsidealen als het streven naar waarheid en gelijkheid definitief in onbruik zijn geraakt. In de plaats daarvan overheerst een ambigu postmodern denken, dat voortdurend verwarring schept en waarheidsaanspraken onmogelijk maakt. Ontsporingen als sinister fundamentalisme en hardnekkig neoliberalisme zijn daarvan het gevolg. Aan de hand van historische en actuele denkers legt Beeckman de gevoeligheden van de hedendaagse democratie bloot en toont ze waar er mogelijkheden zijn van herstel.”
De Bezige Bij ISBN: 9789085426097

Waanzin ontregelt, slaat ons uit ons lood en brengt ons bij de grens van het normale. Maar waar eindigt de norm en begint de chaos? En wie bepaalt waar die grens ligt? Op losse schroeven vertelt het verhaal van narren, dollen en waanzinnigen, maar benadrukt ook het belang van psychisch welzijn in een steeds complexer wordende maatschappij.
Deze publicatie legt de vinger op de evolutie en invloed van machtsrelaties in de psychiatrie, en probeert vat te krijgen op de vele labels die zowel een hulp als een hindernis zijn.

Patrick Allegaert, Bart Marius, Yoon Hee Lamot, Andrew Scull, e.a.
HANNIBAL ISBN 978 94 6388 705 2

Bloemlezingen van gestoorde teksten of écrits bruts, literatuur geschreven door gedoemde dichters of fous littéraires, en auteurs als Jan Arends, J.M.H. Berckmans, Sophie Podolski en Simon Vinkenoog komen aan bod. Op die manier belicht deze studie de plaats die de waanzinnige auteur inneemt in het literaire spreken en krijgt de lezer een antwoord op de vraag hoe waanzin en literatuur ten opzichte van elkaar functioneren.

Garant Uitgevers: 9789044137057

Malva is de dochter van de Chileense dichter Pablo Neruda. Het meisje werd geboren met een waterhoofd en werd al snel door haar vader verstoten. Ze woonde bij een pleeggezin in Nederland en stierf op achtjarige leeftijd tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Hagar Peeters laat Malva na haar dood de pen oppakken die haar vader bij zijn overlijden uit zijn hand heeft laten glijden. Ze geeft haar een stem, en een fascinerend naleven waarin ze zielsverwanten ontmoet met wie ze, even wijs als geestig, het leven op aarde becommentarieert.
Malva probeert met hen een antwoord te vinden op de vraag hoe het kan dat Neruda, de onberispelijke held die opkwam voor de vergetenen en vertrapten, het bestaan van zijn eigen dochter heeft ontkend. Ze vraagt Hagar Peeters, wier eigen vader als journalist in Chili was op het moment dat Neruda er overleed, haar ghostwriter te zijn. ‘Alle richtingen waarin hij die avond het hoofd bewoog, was hij uit gegaan. Hij had de hele horizon gehad, en meer.’
Uitgever De Bezige Bij: 9789023492665

In De knetterende schedels beschrijft Roger Van de Velde zijn compagnons de misère in de instellingen waar hij werd geïnterneerd. We ontmoeten Daniël, die drie dagen aan een stuk lange sigaretten rookt omdat Prometheus het hem zo instrueert, Jules Leroy, die de kat doodt waar hij zoveel van houdt omdat ze zijn rosbief opeet, en markies de la Motte, die schuldbekentenissen voor miljarden franken uitschrijft. Zonder meer het hoogtepunt in zijn literaire oeuvre.
In deze uitgave is ook Recht op antwoord opgenomen, een scherp en vlammend pamfl et waarin Van de Velde censuur en het falende interneringsbeleid in ons land aan de kaak stelt.
Dit j’accuse heeft helaas nog niets aan actualiteit ingeboet.
Uitgeverij Vrijdag: 9789460018800

Een van de meest populaire romans van Groot-Brittannië, is George Orwells dystopische verhaal 1984 welke zicht afspeelt in een samenleving geterroriseerd door een totalitaire ideologie gepropageerd door De Partij. Het was een heldere, koude dag in april, en de klokken sloegen dertien. Winston Smith werkt voor het ministerie van Waarheid in Londen en houdt zich bezig met het herschrijven van krantenberichten om aan te tonen dat de Partij het altijd bij het rechte eind heeft. Big Brother prijkt op elke poster, de Denkpolitie ontdekken elk verraad. Wanneer Winston verliefd wordt op Julia, ontdekt hij dat het leven niet saai hoeft te zijn, en staat hij open voor nieuwe mogelijkheden.
De Arbeiderspers: 9789029543255